De leraar als gids
Martin Bootsma is meer dan 25 jaar leraar in het basisonderwijs, mede-oprichter van de Alan Turingschool en partner van het Education Lab. Hij was Leraar van het Jaar in 2011 en spreekt en schrijft regelmatig over leesonderwijs.
Het is een oud verhaal, maar toch...
Ongeveer 25 jaar geleden werkte ik op een basisschool in Alkmaar. Op een goede dag bezocht een inspecteur van de Onderwijsinspectie de school. Ze kwam mijn klas binnen op het moment dat ik aan het voorlezen was.
Grote kans dat het Het konijnenplan van Rindert Kromhout was. Dat was in die tijd een boek dat kinderen even fascinerend als spannend vonden. Twee weesjongens hadden het plan opgevat om konijnen te fokken, deze te verkopen, om er vervolgens met het geld tussenuit te knijpen. Er kwam niets van terecht, maar daar gaat het nu niet om. Het gaat erom, dat de inspecteur in het nagesprek nogal zuur deed over dat voorlezen. Dat had volgens haar geen nut. Ik had de lestijd beter kunnen besteden, vond ze.
Ik heb zelden zoiets idioots over onderwijs gehoord als de opmerking van deze
inspecteur. Je mag verwachten dat inmiddels wel bekend is dat voorlezen en samen lezen krachtige instrumenten zijn om de lees- en taalvaardigheid van kinderen te ontwikkelen. Maar dat niet alleen. Als je leest of voorgelezen wordt, leer je over de wereld én over jezelf. En als je meeleest met de leraar die voorleest, word je ook nog eens een betere lezer.
Leraren moeten dus veel lezen met hun leerlingen. Prachtige boeken en eeuwenoude verhalen. Kinderen hebben leraren nodig die hen met onze rijke culturele erfenis in aanraking brengen. Dat gaat namelijk niet vanzelf. Er is een gedreven vakman of vakvrouw nodig om de kinderen mee te nemen in de werelden die uit woorden zijn opgebouwd. Misschien is dit wel de belangrijkste taak die een leraar heeft: het op pad gaan met kinderen in de magische wereld van boeken en verhalen. Om dit te kunnen, moet een leraar eerst en vooral lezer zijn. Je kunt immers geen gids zijn als je het gebied niet kent. Pak als je dit magazine hebt gelezen, gerust een kinderboek uit de kast. En verdwijn naar een wereld die alleen in je gedachten bestaat. De kinderen in je klas zullen ervan profiteren.